fbpx

Bloemen boekselen tijdens #12dagencreatief

Instructie voor alle bloemenboeksels:

  1. Gebruik een oud boek om in te werken, of een pagina uit een tijdschrift of een krant
  2. Kies een pagina met tekst
  3. Lees over de bloem/bloemen van de dag/maand en kies, als het er twee zijn, welke je als onderwerp neemt
  4. Zoek naar woorden die voor jou te maken hebben met deze bloem en omlijn deze met een permanente fineliner. Vind je niets? Geen probleem, ga gewoon verder met de volgende stap.
  5. Teken de bloem van de dag of maand over de pagina, waarbij je de omlijnde woorden uitspaart. Zoek eventueel online naar voorbeelden om na te tekenen (kleurplaten zijn vaak heel geschikt)
  6. Voeg kleur toe

 

Inleiding

Bij het Boekselen gebruik je een oud (afgedankt) boek om bijvoorbeeld in te tekenen (over de tekst heen) en collages in te maken. Ik (Loes) geef daar workshops in en schreef er een boek over: ‘Uitgelezen‘.  Dit jaar deel ik tijdens #12dagencreatief boeksels met bloemen.

Bloemen zijn mooi… Wie houdt er nu niet van bloemen? Bovendien hebben bloemen vaak een symbolische betekenis. Daardoor zijn ze extra leuk om mee te boekselen. Je kunt vrij eenvoudig online voorbeelden vinden om na te tekenen of over te trekken, je kunt heerlijk met kleur werken en je kunt op zoek naar woorden die je met de bloem associeert. Voor deze serie boeksels maak ik gebruik van de ‘birth month flowers’: bij iedere maand horen een of twee geboortebloemen. Maar wijk er gerust vanaf als je een andere bloem in beeld wilt brengen

Anjer boekselen #12dagencreatief

Dag 1 / januari: Anjer en sneeuwklokje

Anjers (carnations ) staan symbool voor toewijding, loyaliteit en liefde. Het verhaal gaat dat de eerste anjers bloeiden dankzij Maria’s tranen die vloeiden vanwege haar verdriet om Jezus. Lichtrode anjers staan voor bewondering, donkerrode voor gelegenheid, liefde en verloving. De witte anjer wordt sinds WOII gebruikt als teken van verzet. In Ierland horen groene anjer bij St. Patricks Day. De botanische naam voor anjer is dianthus, van dios (god) en anthos (bloem).

 

Het sneeuwklokje (snowdrop) staat symbool voor hoop, (opnieuw) ontwaken en lenteverwachting. De wetenschappelijke naam Galanthus nivalis is afgeleid van ‘gala’ (melk), ‘anthos’ (bloem) en ‘nivalis’ (sneeuw)

 

dag 2 boekselen #12dagencreatiefFebruari: het viooltje en de iris

 

Viooltjes staan voor trouw, nederigheid en spirituele wijsheid. Het geven van paarse Viooltjes kan een teken zijn van waardering en respect. Witte viooltjes staan voor reinheid en onschuld en gele viooltjes stralen vreugde en vriendelijkheid uit. De Oude Grieken kweekten viooltjes voor medicinale doeleinden en om de wijn een beetje zoeter te maken. De hartvormige blaadjes werden gebruikt in liefdesdrankjes.

Irissen symboliseren welsprekendheid, wijsheid, hoop, vertrouwen en moed. Keizers en koningen hebben vaak een iris in hun wapen. De Iris  wordt ook gezien als een brug tussen hemel en aarde, die goddelijke communicatie en leiding vertegenwoordigt.  Droom je over irisbloemen? Dan staat je wellicht persoonlijke groei te wachten.

 

maart #12dagencreatief narcis boekselen

Maart: de narcis

Narcissen (daffodils) worden geassocieerd met hergeboorte (terugkeer van de lente), geluk, trots en voorspoed. De naam Narcissus verwijst naar de Griekse Narcissus die verdronk omdat hij verliefd werd op zijn eigen spiegelbeeld in het water. Volgens de legende bloeit de narcis aan de waterkant op de plek waar dit gebeurde.

De narcis is de nationale bloem van Wales. Degene die de eerste narcis van het seizoen ziet, staat geluk en voorspoed te wachten voor de rest van het jaar. Heb jij er al een gezien?

 

 

 

 

bloemen boekselen 12dagencreatief

April: het madeliefje en de lathyrus

 

Madeliefjes – wat is een grasveld zonder daisy’s? Zo gewoon maar ook heel bijzonder, want ze zouden de oudste bloemen op aarde zijn. Er zijn in steen uitgehouwen tekeningen van madeliefjes gevonden van minstens 3000 voor Christus. De bloemen staan symbool voor onschuld, puurheid, loyaliteit en een nieuw begin. Ook worden ze geassocieerd met vruchtbaarheid en moederschap.

De lathyrus (sweet pea) staat vooral bekend om de heerlijke geur. Deze bloem wordt vaak geassocieerd met tedere gevoelens en genegenheid, maar ook met plezier en vreugde, dankbaarheid en waardering. In sommige tradities symboliseert de Lathyrus een afscheid of vertrek, wellicht vanwege de korte bloeitijd.

 

 

bloemen boekselen 12dagencreatief Mei: het lelietje-van-dalen en meidoornbloesem

De zoet geurende Lelietjes-van-dalen verschenen waar Eva’s tranen op de grond vielen toen ze was verbannen uit het Paradijs. Maar er wordt ook verteld over de bloemen die opdoken waar het bloed van St. Leonardus viel, bij zijn urenlange gevecht tegen een draak. ‘Lilly of the Valley’ staat symbool voor nederigheid, zoetheid, de terugkeer van geluk en moederschap.

De bloesem van de meidoorn is even betekenisvol. De stekelige meidoorn (hawthorn) werd vaak geplant rondom huizen en boerderijen om kwade geesten af te weren, en staat voor liefde en bescherming. De vroege bloei symboliseert wedergeboorte en een nieuw begin; een belofte van toekomstige groei en overvloed. In de traditionele geneeskunde werd meidoorn gezien als een helende plant, vooral bij hartkwalen.

 

rozen boekselen #12dagencreatief

Juni: de roos en kamperfoelie

 

De roos is natuurlijk een klassiek symbool voor liefde, eer en toewijding, hoewel de betekenis per kleur kan verschillen. Rode rozen zeggen ‘ik hou van jou’, oranje rozen staan voor passie en verlangen, gele voor vriendschap en platonische liefde, roze rozen voor geluk, dankbaarheid, vreugde en bewondering en witte rozen staan voor puurheid en onschuld.

Kamperfoelie (honeysuckle) gaat niet alleen in de tuin prima samen met de roos. Vanwege de manier waarop de klimplant zich om andere planten wikkelt, wordt kamperfoelie gezien als een symbool van eeuwige liefde en gehechtheid of trouw. Met zijn aantrekkelijke bloemen en heerlijke geur, staat kamperfoelie ook voor de schoonheid en zoetheid van het leven.

 

juli 12dagencreatief bloemen boekselen

 

Juli: de delphinium en waterlelie / Delphinium

De delphinium (larkspur) staat symbool voor een open hart, positiviteit, waardigheid en elegantie. De blauwe bloem dankt haar naam aan de oude Grieken die vonden dat de vorm van de bloem doet denken aan de neus van een dolfijn.

Waterlelies worden al eeuwenlang geassocieerd met spiritualiteit en verlichting, vooral in oosterse culturen. Ze staan symbool voor puurheid, eenheid en het vinden van vrede en balans. In de traditionele geneeskunst worden ze beschouwd als kalmerend, rustgevend en balancerend, waardoor ze een populaire keuze zijn voor aromatherapie en meditatiesessies. Als je een vijver, rivier, sloot of plas ziet met waterlelies, dan weet je zeker dat de waterkwaliteit goed is.

 

augustus bloemen boekselen klaproos Augustus: de gladiool en de klaproos

De klaproos (poppy) staat voor verbeelding, vreugde en geluk. In Japan en China symboliseert de rode bloem de diepe liefde tussen een echtpaar, terwijl de gele klaproos staat voor gezondheid, welvaart en succes. Rode klaprozen werden ook een symbool van respect en herinnering voor de gevallenen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Op het zeer gehavende land aan het westfront verschenen klaprozen, en dit verschijnsel werd beroemd door het gedicht ‘In Flanders Fields’ door John McCrae.

De gladiool dankt haar naam ‘gladius’ (zwaard) aan de vorm. Wanneer gladiatoren tijdens de Romeinse tijd een gevecht wonnen, werd deze bloem naar hen gegooid. De gladiool staat symbool voor een sterk karakter, eerlijkheid, gulheid en integriteit.

 

 

september bloemen boekselen

 

September: de aster en de klimmende winde

Aster is Grieks voor ster. De stervormige bloemen staan voor liefde, wijsheid, vertrouwen en onschuld.

De klimmende winde (morning glory) symboliseert liefde, genegenheid en geduld. Maar de sterke, meestal paarse bloemen staan ook voor de kracht om je wensen en dromen te realiseren. Veerkracht en aanpassingsvermogen. Ze bloeien maar kort, vroeg in de ochtend, vandaar dat ze ook ‘dagbloemen’ worden genoemd.
Hij doet me denken aan de witte haagwinde, die vooral als een plaag wordt gezien, hoewel hij ook als ‘lichtbrenger’ wordt beschouwd. De Vlaamse bijnaam onze-lieve-vrouwe-glazeke is wat charmanter dan het Nederlandse pispotje!

 

bloemen boekselen 12dagencreatief Oktober: de goudsbloem en de cosmea

De goudsbloem calendula (marigold) is een gouden, stralende bloem die wordt toegepast bij ontstekingen en huidproblemen. Hij wordt geassocieerd met de zon en haar leven-gevende energie en staat voor transformatie, genezing en vernieuwing. Andere betekenissen die aan de bloem worden toegeschreven zijn koppigheid en standvastigheid, maar ook warmte en creativiteit. In China staat de bloem voor onsterfelijkheid.

Cosmea (cosmos) heeft een totaal andere uitstraling en representeert liefde, vrede, harmonie, bescheidenheid en rust. Gelukkig elke dag; voor altijd gelukkig.

 

 

november 12dagencreatief boekselen

 

November: de chrysant

De chrysant werd voor het eerst gekweekt in de vijftiende eeuw in China. In het algemeen staat de chrysant symbool voor vriendschap, eerlijkheid en blijheid. Andere betekenissen zijn liefde, een lang leven, vreugde, wedergeboorte, geluk, afscheid en loyaliteit.

Verschillende beschavingen interpreteren Chrysanthemum anders. De Japanse nationale bloem, de chrysant, symboliseert de zon, een lang leven en plezier. Het vertegenwoordigt de adel in de Chinese kunst en literatuur. Chrysanten worden meestal gebruikt bij begrafenissen in het Westen. Er bestaan meer dan 40 soorten chrysanten in diverse bloemkleuren en -vormen.

 

december 12dagencreatief boekselenDecember: hulst (en narcis)

Hulst (holly) pas perfect bij de maand december. De plant blijft altijd groen en lijkt immuun voor de tijd en de wisseling van de seizoenen. Vroeger stond ze symbool voor vruchtbaarheid en diende hulst als bescherming tegen bliksem en heksen. In het Keltische alfabet werd de hulst ’tinne’ genoemd wat ‘vuur’ betekent. Hulst brengt licht en warmte in een donkere tijd. Maar na de Twaalfde Nacht (Driekoningen) moest het kerstgroen dat in huis was gehaald, volgens Brits gebruik verbrand worden, anders bracht het ongeluk of dood. Tegenwoordig staat hulst symbool voor geluk, vrede en vrolijkheid.

De narcis heb ik in maart al beschreven…

Categorieën DIY

Gezocht: partners voor Boekselen

partners van boekselen

Zou je het leuk vinden om zelf ook workshops Boekselen te geven? En is het iets dat goed past bij jouw expertise, opleiding of ervaring? Lees dan vooral even verder!

Loes Vork van Boekselen

Misschien ken je me al persoonlijk, misschien nog niet, daarom begin ik toch maar even bij het begin…

Mijn naam is Loes Vork. Ik ben neerlandica en ik bedacht de creatieve techniek Boekselen. Het begon als een fijne hobby voor mezelf, waarbij ik vrijelijk allerlei bestaande technieken op mijn eigen manier combineerde in een boek dat ik niet meer wilde lezen. Ik werd helemaal gegrepen door de mogelijkheden van creatief werken met en over tekst. Ik toonde mijn werk af en toe via social media, waarna me werd gevraagd om er workshops in te geven. Ik heb nog een poosje gedacht dat ik dat niet kon doen, omdat ik niet ben opgeleid in creatieve technieken. Maar na een eerste huiskamerworkshop aan vriendinnen was ik verkocht…

Sindsdien is het boekselen mijn ‘uit de hand gelopen hobby’

Ik boeksel naast mijn werk als communicatieadviseur, marketingtrainer en beheerder van een platform voor workshopaanbieders (GroeneHartCreatief.nl) en het boekenplatform (Bestelbijdeauteur.nl). Ik geef huiskamerworkshops, online workshops, workshops op locatie en inloopworkshops tijdens evenementen. In 2019 verscheen mijn boek ‘Uitgelezen’ dat het Boekselen stap voor stap beschrijft.

De laatste tijd krijg ik meer aanvragen dan ik zelf kan honoreren. Ook merk ik dat ik liever workshops aan volwassenen geef dan aan kinderen, hoewel ik weet hoeveel Boekselen voor kinderen kan doen! Bovendien heb ik nog wat nieuwe plannen. Daarom heb ik besloten om op zoek te gaan naar Partners van Boekselen.

Misschien word jij een van mijn eerste partners!

Iedereen kan Boekselen. Je hoeft er geen dure dingen voor te kopen en je hoeft ook niet te kunnen tekenen ofzo.  Soms komen mensen alleen maar boekselen om even fijn iets creatiefs te doen. Om even te ontspannen, misschien ook om nieuwe mensen te ontmoeten of om iets te vieren met vrienden (meestal vriendinnen). Maar er gebeurt eigenlijk altijd méér, zonder dat ik dat hoef te sturen of te benoemen. Er worden woorden gevonden die betekenis hebben voor de vinder. Dat is waar ik het meeste van geniet! Op die manier is boekselen ook een manier om dingen te verwerken, om jezelf beter te leren kennen, om te beseffen hoe het nou eigenlijk met je gaat en om meer van jezelf te leren houden.

Creativiteit helpt

Ik ben dus geen tekendocent en ook geen therapeut of coach, maar wel een groot liefhebber van taal en boeken, en ik weet uit eigen ervaring dat creativiteit helpt. Ik was zelf drie jaar in psychotherapie en heb in die periode veel geschreven in mijn dagboek, gewerkt in mijn artjournal en geboekseld in verschillende boekselboeken. Door die therapie heb ik veel geleerd over belemmerende patronen en overtuigingen én over het effect van eenvoudige creativiteit zoals ‘rommelen in een boekje’.

‘Denk je dat je mij kunt helpen?’

Mijn tweede boek schreef ik samen met psycholoog Adriaan van ’t Spijker. Het heet ‘Denk je dat je mij kunt helpen?’ en gaat over hoe het is om in therapie te zijn. Ik voel op dit moment een grote behoefte om de helpende rol van creativiteit zichtbaarder te maken als spreker en auteur van beide boeken. Als het mij lukt om daarmee naar buiten te treden, wordt het boekselen waarschijnlijk nog bekender en komen er wellicht nog meer aanvragen voor workshops. Tijd om hulp in te schakelen!

Samen-partners-van-boekselenWat doet een Partner van Boekselen?

Als Partner van Boekselen maak je de workshops Boekselen breder beschikbaar. Je maakt gebruik van het materiaal dat ik heb ontwikkeld, maar je kunt zelf ook nieuw materiaal ontwikkelen. Waarschijnlijk heb je een andere achtergrond dan ik, en ook een andere persoonlijkheid, waardoor jouw workshops net weer een beetje anders worden. Wat ik echter wel belangrijk vind is dat we dezelfde waarden delen. Daarom heb ik graag een persoonlijk gesprek met je om kennis te maken (ook als we elkaar al kennen!).

Je geeft straks workshops Boekselen aan kinderen en/of volwassenen (de keuze is aan jou). Die workshops maak je kenbaar via je eigen kanalen, zoals de website van je bedrijf of praktijk. Daarnaast ben je als partner vindbaar via de site boekselen.nl. Ik maak op mijn site een profiel voor je aan waaruit blijkt welke achtergrond je hebt, bijvoorbeeld door opleiding en/of ervaring op het gebied van taal, onderwijs en/of creativiteit. Ik vermeld ook welke soorten workshops je geeft. En je contactgegevens natuurlijk.

Je biedt de workshops aan in je atelier, werkruimte of huiskamer of op locatie bij de klant. Ook online workshops, personeelsuitjes, bijeenkomsten voor vrijwilligers, activiteiten in bibliotheken en inloopactiviteiten tijdens evenementen zijn mogelijk.

Wil je ook partner worden van Boekselen? Zo werkt het:

  1. Stuur een e-mail naar Loes voor de voorwaarden en de vragenlijst
  2. Nog steeds geïnteresseerd? Vul de vragenlijst in en stuur deze naar Loes
  3. Maak persoonlijk kennis met Loes via Zoom of tijdens een live afspraak in Gouda
  4. Als je past als partner, komt jouw profiel met expertise, beschikbare soorten workshops en contactgegevens op de site Boekselen.nl.

Als het maar niet lukt om een leuke tekst te vinden…

Als het maar niet lukt om een leuke tekst te vinden… hoe pak je dat aan?

Om te beginnen wil ik zeggen: staar je niet blind op het werk van anderen, waarin misschien prachtige zinnen staan. Jij ziet alleen het mooie resultaat en je weet niet hoe lang iemand al aan het boekselen is of hoe lang diegene aan het Boeksel heeft gewerkt. Of hoeveel boeksels er niet getoond worden omdat ze wat minder geslaagd zijn (in de ogen van de maker…).

Maar ik kan je natuurlijk ook wat praktische tips geven. Begin klein en simpel en oefen veel.

  1. Maak boeksels met 1 woord. Teken er iets bij of maak een patroontje (zentangle biedt veel inspiratie), ga aan de slag met leuke stempels of plak er een plaatje bij.
    .
  2. Maak boeksels met 1 woord dat vaker op de pagina staat. Herhalingen dus.
    .
  3. Maak boeksels met 2 woorden die je met elkaar verbindt, bijvoorbeeld met een lijn of een pijl. Verzin je eigen spelregels over welke woorden je mag combineren.
    .
    Bijvoorbeeld:
    2 dezelfde woorden (woord-woord)
    2 tegenovergestelde woorden (binnen-buiten)
    2 rijmende woorden (buiten-fluiten)
    2 woorden die met dezelfde letter beginnen (bang-boom)
    2 woorden met gelijke binnenklank (moord-boos)
    2 verschillende woorden die hetzelfde betekenen. Dat wordt al wat moeilijker! (vrouw-dame).
    .
  4. Maak boeksels met grotere woordverzamelingen rond één thema, bijvoorbeeld met alle woorden die een mens beschrijven of alles wat met een huis te maken heeft.
    .
  5. Ga richting de zinnen met boeksels van 3 woorden zoals ik in de blog ‘Zinnen zoeken’ (klik hier) beschreef.

Verzending van het boek ‘Uitgelezen’

Omdat boekselen een feestje is en ik blij ben met iedere bestelling van mijn boek, maak ik van de verzending een beetje verwennerij. Zo gaat mijn boek ‘Uitgelezen’ onderweg naar een nieuwe boekselaar: ingepakt met wat extraatjes, in een stevige doos voor een behouden aankomst. Binnen Nederland betaal je geen verzendkosten, voor België reken ik 5 euro verzendkosten. Bestel je boek bij de auteur! 

Verzending van het boek 'Uitgelezen' Loes Vork

Klik hier om de inpakvideo op YouTube te bekijken

Boekselen, had je daar nog nooit van gehoord? Dat kan kloppen, want ik bedacht het woord boekselen zelf als combinatie van ‘boek’ en ‘spelen’. Het voegt allerlei bestaande technieken samen (zoals altered text en found poetry) tot een toegankelijke, verslavende creatieve hobby. Het enige dat je ervoor nodig hebt is een boek dat je niet meer wilt lezen, wat tekenspullen en een beetje fantasie.

Je werkt met en over de tekst en afbeeldingen die in een boek staan. Het boek dat je wellicht weg wilde gooien krijgt een nieuw leven als kunstwerk en speeltuin. Je hoeft er niet voor te kunnen tekenen. Je gebruikt technieken als woorden zoeken, schrijven, lijnen tekenen, schilderen, collages maken, knippen, stempelen en borduren. Misschien kun je woorden met elkaar verbinden tot een nieuwe zin of verhaal. Boekselen brengt creativiteit, ontspanning en zelfreflectie.

Uitgelezen Boekselen: verander een boek in je eigen creatieve speeltuin
Luxe full color uitgave met harde kaft en leeslint, 132 pagina’s, genaaid gebonden.
Vierkant 21,5 cm x 21,5 cm
ISBN 9789083020112, Uitgeverij Het Verschil, Gouda
Alleen rechtstreeks bij de auteur verkrijgbaar; boekhandels kunnen ook bij de auteur bestellen (neem contact op voor boekhandelskorting).

Er zijn maar weinig boeken die ik zo vaak opnieuw pak en aan anderen toon

recensie-creativiteit-geen-kunst
boek Creativiteit, géén kunstEr zijn maar weinig boeken die ik zo vaak uit mijn kast heb getrokken om opnieuw te raadplegen en aan anderen te laten zien: Creativiteit, géén kunst’ door Lia Nijman en Jenny de Bode.
.
Het is ook het allereerste boek waarvan ik de boekpresentatie bijwoonde. Dat was in 2009, en bij die gelegenheid ontmoette ik ook de auteurs voor het eerst ‘in het echt’. Want met name Jenny de Bode had ik al wel online ontmoet, dankzij een gezamenlijke vriendin die me op haar creatieve platform Creatief Contact wees. Die ene tip heeft me veel gebracht, maar daar gaat het nu niet over. In deze blog staat het boek centraal, dat sinds de verschijning alleen maar relevanter is geworden. Want de behoefte aan creativiteit is groot, en neemt nog steeds toe!
.
Creativiteit verrijkt je leven en maakt veerkrachtiger. Het maakt blij en ondersteunt je persoonlijke ontwikkeling. Het is noodzakelijk gereedschap in het dagelijks leven.
.
Maar wat nou als je niet creatief bent?

Nijman en De Bode stellen dat ieder mens creatief is. ‘Ook jij bent het, al denk je er misschien zelf anders over.’

De schrijfstijl is consequent vriendelijk, uitnodigend en bemoedigend. Durven & doen staat centraal in het boek, dat met veel oranje elementen is vormgegeven. Oranje is de kleur van energie en actie en dat is precies de bedoeling.

De hoofdstukken beginnen steeds met een korte uitleg. Daar heb je als aarzelende creatieveling toch vaak behoefte aan, om eerst met je hoofd te begrijpen hoe het zit. Maar daarna zijn je hart en handen toch echt aan de beurt.

De oefeningen zijn verrassend en eenvoudig. Je hebt er ook geen ingewikkelde of dure dingen voor nodig; met een schetsboek of dummy, wat tekenspullen, lijm en oude tijdschriften kom je een heel eind. En hoewel ‘kunst’ niet het streven is, krijg je ook veel tips om je werk net wat aantrekkelijker of meer eigen te maken.

kast vol journalsToen ik het boek voor het eerst las, zette ik de eerste stappen op mijn creatieve pad en paste het daar perfect bij. Inmiddels geef ik zelf creatieve workshops, maar het boek biedt me nog steeds inspiratie en tips om verder te groeien. Je merkt aan alles dat de auteurs een rijke achtergrond en ervaring hebben op het gebied van creativiteit, coaching en trainen. Samen scheppen ze een veilige sfeer waardoor je het aandurft om weer te gaan spelen en te genieten van het proces, zonder je te bekommeren om het resultaat.

Ik kan alleen maar zeggen: lees, nee, DOE dit boek!
Schaf het aan en voer het uit. Speel, ontdek en voel hoe je daar van opknapt. En geef het cadeau aan iedereen die ook maar iets met creativiteit heeft of zou willen of moeten hebben. Omdat iedereen wel wat creatieve revalidatie kan gebruiken.

‘Creativiteit, géén kunst. Een denk-, durf-en doeboek voor het ontwikkelen van je creativiteit’ verscheen bij Uitgeverij Akasha. Nijman en De bode schreven ook Hoe bedenk je het?!, een boek vol werkvormen en lessuggesties over creatief denken in het basisonderwijs. Jenny de Bode is tevens auteur van Art journaling en Tierelantaal. Die laatste twee titels kun je ook bij de auteur zelf bestellen  en natuurlijk via het boekenplatform Bestelbijdeauteur.nl

Recensie door Loes Vork, neerlandicus, auteur en bedenker van de creatieve techniek ‘boekselen’.

Bladzijde voor bladzijde leven

Onderstaande tekst schreef ik voor het boek  ‘Creativiteit als levenskunst’ van uitgeverij SAAM. 

 

‘Wat wil je met die boekjes gaan doen?’

De vraag verraste compleet, zoals vragen zo goed kunnen. Vooral wanneer ze vanuit een ander perspectief worden gesteld. Ik had een van mijn creatieve dagboeken (art journals) aan mijn therapeut laten zien en hij vroeg: ‘Wat wil je met die boekjes gaan doen?’

Als kind was ik gek op boeken. Is las letterlijk alle boeken die de (kleine) plaatselijke bibliotheek had staan voor mijn leeftijdscategorie. Die boeken hielpen me door het leven. In boeken kon ik schuilen als ik rust nodig had. In boeken las ik over mensen waarin ik mezelf herkende en over werelden waarnaar ik verlangde.

Na het lezen kwam het schrijven. Al schrijvend klom ik op van schoolkrant via ingezonden brieven naar een bijbaan als journalist voor het plaatselijke advertentieweekblad, naast mijn studie Nederlands. Voor een deel hield ik van het schrijven omdat ik daardoor gezien werd. Mijn naam stond in de krant. Maar belangrijker was dat ik verbinding voelde door het schrijven. Ik interviewde bijvoorbeeld de bakker die zijn zaak had verbouwd, het echtpaar met de gouden bruiloft of de kunstenares bij de opening van haar expositie. Ik mocht deze mensen alles vragen wat ik wilde weten. Zij waren open en hadden vertrouwen in hoe ik het op papier zou zetten. Ik zag hen en zij zagen mij. Schrijven was de vorm van creativiteit die me hielp om mijn plek in de wereld te vinden.

Voor mij is creativiteit geen levenskunst, maar levensnoodzaak. Inmiddels schrijf ik behalve voor anderen ook veel voor mezelf. Mijn schrijven heeft gezelschap gekregen van andere creatieve technieken zoals tekenen en het maken van collages en boeksels (creatief werk op een boekpagina).  Vooral in tijden dat het niet zo goed met me gaat werk ik veel in mijn creatieve dagboeken. Ik kom ervan tot rust. Ik ben beter in staat om te voelen wat ik voel, om te begrijpen hoe dat komt en om te ontdekken wat ik nodig heb om goed voor mezelf te zorgen. Niet verwonderlijk dat ik in de jaren dat ik in therapie was, vele art journals vulde.

‘Wat wil je met die boekjes gaan doen?’ De vraag verraste me zo omdat ik geen toekomstplannen heb voor mijn boekjes. Alles wat ze moeten doen, hebben ze al gedáán op het moment dat ik erin werkte. Ik schrijf, teken en zoek op papier om te kunnen leven, bladzijde voor bladzijde.

creativiteit als levenskunst

𝗟𝗼𝗲𝘀 𝗩𝗼𝗿𝗸 (1969) is communicatiedeskundige en zelfstandig ondernemer. Ook geeft zij creatieve workshops. Samen met psycholoog Adriaan van ’t Spijker schreef zij het boek Denk je dat je mij kunt helpen? (2022) over hoe het is om in therapie te zijn. Eerder verscheen Uitgelezen, een boek over ‘boekselen’. Loes woont in Gouda, is getrouwd en moeder van een zoon en dochter.

 

 

Jezelf ondersteunen met creativiteit

dochter-naar-het-buitenland

Creativiteit is een geweldige manier om jezelf te ondersteunen in het leven.

Het is bekend dat de meeste mensen een favoriete manier te hebben om te vluchten voor spanning of moeilijke omstandigheden of gevoelens, en dat wordt dan jouw ‘drug of choice’ genoemd. Maar de tegenhanger bestaat ook, namelijk je ‘creativity of choice’. Wat is jouw favoriete manier om ontspannen, om bij je gevoel te komen en om dingen te verwerken en verdiepen? Bij mij is dat, naast het boekselen, ook het werken in een artjournal oftewel creatief dagboek.

Mijn-geheim-lege-nest-Loes1Toen onze dochter naar Wenen vertrok, niet voor een poosje maar ‘voor altijd’ was ik daarvan echt wel even van slag. En dan vind ik het fijn om bewust tijd te nemen om daarbij stil te staan door iets te maken in mijn journal. Soms maak ik zo’n pagina in een half uurtje, soms ben ik er een paar dagen mee bezig en voeg ik steeds iets toe. Mijn ‘legenestpagina’s’ hadden meerdere dagen nodig.

Het begon met een stapel oude encyclopedieën die ik van iemand cadeau kreeg waarin mooi gekleurde kaarten zaten, waaronder een van Wenen. Die lag al ergens in een stapeltje knipsels klaar om ooit te gebruiken. In een tijdschrift vond ik een tekening van een jonge vrouw die me aan mijn dochter deed denken, in dezelfde kleurstelling als de kaart. Die twee combineerde ik op mijn spread. Mag je dat al een collage noemen, als het uit maar twee onderdelen bestaat?

Vervolgens heb ik drie tijdschriften genomen en ben ik gaan zoeken naar koppen die me van pas kwamen. Als eerste ontstond de tekst aan de rechterzijde:

Lieve dochter
Kind koos opnieuw
Haar eigen weg
Ze groeit en verlegt de focus
Een internationale toekomst
In Oostenrijk
We wonen niet meer samen

Deze tekst beschrijft de aanleiding maar gaat nog niet echt over mij. Behalve dan de conclusie dat we niet meer samen wonen.

De tekst ‘Wat voel ik precies?’ nodigde me uit om wat aandacht te besteden aan mijn gevoelens daarbij.

lege-nest-mijn-geheim-loes2

Wat voel ik precies?
Ik voel me gesloopt
Verdrietig
Trots

 

 

Als je toen aan me had gevraagd hoe ik me voelde, had ik nooit ‘Ik voel me gesloopt’ gezegd. Maar zodra ik die tekst zag wist ik dat het klopte. Van alle emoties, ook gedurende de periode dat we voorbereidingen troffen voor haar vertrek, was ik letterlijk heel erg moe. Ik was blij even alleen thuis te zijn, terwijl Martin onze dochter en al haar spullen met de auto naar Oostenrijk bracht.

Het is tijd voor nieuwe dingen
– Dat voel ik aan alles
Niet alleen haar leven,
Maar dat van het hele gezin

Niet meer naast elkaar zitten

Na deze spread ging ik nog een paar dagen door met het zoeken naar zinnen en woorden die pasten bij hoe ik me voelde. Ik legde de groeiende verzameling op een groot vel en bleef schuiven tot het verhaal naar mijn zin was. In een van de tijdschriften vond ik ook een mooie schildering van een vogel, waarbij uitgelegd stond dat blauw melancholie symboliseert. Het is een gouache van Pieter Bijwaard. Door die kleur blauw ook te gebruiken als omlijsting voor de found poetry werden ook dit twee pagina’s die mooi bij elkaar passen.

melancholie

Het is pijnlijk maar
Ik denk gewoon: niet tegenstribbelen
Ik moet door én
Ik moet vriendelijk zijn voor mezelf

Ik neem maatregelen
Goede zelfzorg
Waarom helpt eten bij rouwverwerking?
Herstelacties voor mezelf
Schrijven, rust voor je hart
Even knuffelen
Wandelen
Voldoende slaap

Hoe nu verder? Kostbare momenten samen herinneren
Dat fijne van vroeger
Ondertussen blijft het natuurlijk wel belangrijk dat je elkaar echt blijft zien
Nieuwe rituelen reserveren voor verbinding

Het gave van found poetry vind ik dat je woorden vindt en combinaties gebruikt, die je met gewoon schrijven niet zou vinden. Ik zocht een werkwoord bij ‘rituelen’ en dan denk ik zelf aan iets als ‘maken’ of ‘verzinnen’. Maar die woorden waren niet beschikbaar in het materiaal waartoe ik me (expres) beperkte. Natuurlijk kun je meer tijd nemen en net zo lang zoeken tot je het woord vindt dat je nodig hebt. Maar ik dwing mezelf om het te doen met het beperkte materiaal dat ik heb en dan ontstaan er juist onverwacht mooie vondsten. ‘Rituelen reserveren’ vind ik een mooie combinatie omdat beide woorden met een r beginnen en een gelijk aantal lettergrepen hebben. ‘Voor verbinding’ is ook fijn met de twee v’s, die bovendien verbinding maken met de v in ‘reserveren’.

Blij met het resultaat. Blij met het proces. En blij met de tastbare herinnering aan deze gebeurtenis in mijn leven.

Toen ik op de Facebookgroep RUM een oproep zag van een journalist voor verhalen over het lege nest syndroom, plaatste ik een foto van de eerste spread als antwoord. Dat leidde uiteindelijk tot een interview in het tijdschrift Mijn Geheim (Klik hier voor de pdf: Mijn-geheim-leeg-nest-bestelbijdeauteur-web). De foto’s zijn gemaakt door Hannah Hansen fotografie. De tekst is van Jet Hoogerwaard.

In het artikel wordt ook nog even Bestelbijdeauteur.nl genoemd, het boekenplatform dat ik samen met Nienke heb opgericht en dat we samen beheren. Ik vanuit Gouda, Nienke vanuit Wenen.

artikel-in-mijn-geheim

Boekselen: op losse pagina’s of in een boek?

boekselen met je klas

Tijdens de workshop ‘Boekselen met je klas’ werd een vraag gesteld over het boekselen op kopietjes van een boekpagina. De leerkracht liet alle leerlingen met dezelfde pagina werken. Doordat de opdracht maar op een manier uitgevoerd kon worden (zoiets als ‘Omlijn alle hoofdletters’) kreeg iedereen hetzelfde resultaat. Niks mis mee, maar niet ‘creatief’.

Als je kunt boekselen in een eigen boek is dat net wat meer bijzonder. Wat jij daarin vindt en maakt is uniek. Je zou het vinden van een boek ook onderdeel kunnen maken van je les of project. Bezoek bijvoorbeeld een tweedehands winkel, of benader een bibliotheek voor afgeschreven boeken. Soms wordt de schoolbibliotheek deels vernieuwd en kunnen de boeken die weg gaan in je klas worden gebruikt. Bibliotheken delen eens per jaar een gratis boek uit dat wellicht voor oudere kinderen geschikt is. Je ziet ook steeds vaker minibibliotheken op straat waar je een geschikt boek zou kunnen vinden. Of doe een oproep in de schoolkrant / schoolapp. Je zou ook met je klas kunnen nadenken over: hoe kom je aan een oud boek waarin je mag werken?

boeken boekselenAls hele boeken geen optie zijn, kun je als leerkracht de pagina’s van één boek losscheuren of snijden en uitdelen: dan heeft iedereen een andere pagina. Meerdere losse pagina’s kun je later eventueel samenvoegen tot een boekje.

Kopietjes van dezelfde pagina zijn vooral leuk als de opdracht alle kanten op kan. Als je bijvoorbeeld vraagt om de woorden te gebruiken die je mooi vindt, dan zal ieder kind andere woorden kiezen.

Ik heb ook een keer een school begeleid die uiteindelijk een tentoonstelling inrichtte met de boeksels. Dan is het wel handig om op losse pagina’s te werken!

Vrolijke mailreeks voor verbinding

Voor de derde keer verzorg ik de gratis mailreeks Twaalf Dagen Creatief, samen met zeven andere creatieve kanjers.

Iedereen die behoefte heeft aan verbinding, creativiteit en ontspanning in de dagen rond kerst is welkom om mee te doen!

Vanaf 24 december 2023 ontvang je dagelijks een mail boordevol creatieve opdrachten en inspiratie. Niets moet, alles mag. Aanmelden kan via https://boekselen.nl/12-dagen-creatief

‘Deelnemers laten ons weten dat we wel érg veel ideeën opsturen’ vertelt Loes Vork. ‘Dat klopt, want we zijn met acht creatieve aanbieders. Het is de bedoeling dat je de mail als een menukaart ziet, waaruit je kiest waar je zin in hebt, bijvoorbeeld tekenen, wandelen, schrijven, boekselen of art journaling.’

‘Vorig jaar hadden we meer dan duizend deelnemers. We merken dat mensen het fijn vinden om juist in deze periode iedere dag wat tijd te nemen voor zichzelf. En ook om zich verbonden te voelen met andere mensen die aan het project mee doen. Sommige deelnemers tonen hun werk via social media met de hashtag #12dagencreatief, anderen werken voor zichzelf. Je kunt meedoen op je eigen manier en moment.’

‘Deze mailreeks is ons kerstcadeautje aan iedereen die verlangt naar creativiteit en verbinding. Verbinding met jezelf en met anderen. Het is vriendelijk, vrolijk, verrassend, verwarmend en verdiepend. Doe je mee?’

  • Loes Vork – Boekselen
  • Jenny de Bode – Art Journaling
  • Arja de Lange – Zentangle
  • Liane Baltus – Rituelen / mindset
  • Sanne Bloem – Zelfgemaakte scheurkalender
  • Els de Wit – Met kleding laten zien wie je bent
  • Christine de Vries – Schrijven
  • Anky Floris – Wandelen met het Levenskunstspel

Boekselen met je klas

Boekselen is een fijne manier om taalplezier en creativiteit te bevorderen. Ik geef dan ook graag workshops aan leerkrachten zodat ze de creatieve techniek zelf kunnen gebruiken met hun klas, als activiteit op zichzelf of als aanvullende techniek voor andere vakken/lessen.

De workshop voor leerkrachten duurt 2 uur en kan live op locatie worden gegeven, of online via Zoom. Deze workshop is bedoeld voor een groep leerkrachten en kan ook worden ingezet als personeelsuitje of scholing. Ook plan ik regelmatig data in voor individuele aanmelding.

Op de pagina over Onderwijs (klik hier) vind je meer informatie over mijn aanbod voor scholen en leerkrachten.