Therapie

Soms maak ik boeksels die veel aandacht en tijd vragen, soms maak ik boeksels die heel snel klaar zijn. Het mooie is dat je in beide gevallen evengoed woorden en zinnen kunt vinden die op dat moment precies voor je passen. Hoeveel werk je maakt van de pagina eromheen maakt niet uit!

Hierdoor is boekselen ook een heel fijne techniek in tijden dat je weinig energie of inspiratie hebt. Het enige wat je hoeft te doen is je boek openslaan en 1 woord of desnoods 2 woorden zoeken waar je wat mee hebt. Zet er een lijntje omheen. Klaar. Krijg je per ongeluk toch ideeën om verder te gaan dan is dat prima. En anders kan de pagina gewoon zo blijven. Wie weet heb je later nog eens fut om ermee verder te gaan.

Weer waardeloos

Ik weet nog precies wanneer ik dit boeksel maakte. Ik had me een poosje prima gevoeld, en toen opeens gebeurde er iets waardoor mijn energie en zelfvertrouwen weer helemaal beneden peil raakten. ‘Weer waardeloos.’ Alleen die twee woorden vertellen al het verhaal van die dag. Ik had nog een rolletje lelijk gedecoreerd plastic tape liggen, dus dat paste er mooi bij.

Tijdens het afplakken van de tekst rondom ‘weer waardeloos’ ontdekte ik per ongeluk toch nog wat aanvullende woorden, en zo ontstond dit uitgebreidere boeksel. Ik was blij met de laatste zin, die toch een beetje hoop bevat. ‘Je kunt je bijna niet voorstellen dat er liefde of respect genegenheid is.’ Ja, hoopvol, want ‘bijna niet’ is ‘een beetje wel’!

Boekselen is naar jezelf kijken

Ik laat in mijn boeksels en journalpagina’s stukjes van mezelf zien. In mijn workshops laten de deelnemers ook stukjes van zichzelf zien, voor zover ze dat willen. Ik houd daarvan. Er ontstaat een gevoel van verbinding. Boekselen gaat verder dan alleen maar iets leuks maken. Je kijkt naar jezelf, je praat als het ware met jezelf via het boek. In mijn boek ‘Uitgelezen’ heb ik daarom ook wat persoonlijke verhalen opgenomen die dit effect illustreren.

Is het spannend om open te zijn?

In het boek ‘Denk je dat je mij kunt helpen?’ gaat de openheid nog een stapje verder, omdat ik daarin samen met mijn psycholoog het proces beschrijf van bijna drie jaar psychotherapie. De vraag die nu het meest aan mij wordt gesteld is of ik het spannend vind om met zo’n persoonlijk verhaal naar buiten te treden. Als je daarover meer wil lezen, bezoek dan de site van het boek.

Bomen en boeken hebben natuurlijk veel met elkaar te maken, aangezien hout vaak de grondstof is voor papier. Bomen zijn ook een fijne metafoor voor het leven en ze duiken dan ook regelmatig op in mijn boeksels. Boeksel jij ook wel eens bomen?

Vork stamboom

In ‘Verhalen uit Kabouterland’, het boek waarin ik ooit begon met boekselen, ontstond een vorkvormige stamboom op de pagina waar het woordje ‘vork’ nogal vaak viel. Ik denk dat de tekst instructies bevat over het dekken van de tafel. Toevallig ontstond dit boeksel op 11 maart, onze trouwdag en dus ook de dag waarop ik ooit begon deze achternaam te gebruiken.

Het lukte me om een vorkvormige stam te tekenen waar alle vermeldingen van ‘vork’ precies in pasten. Stam en bladerdek kleurde ik in met ecoline. De rest van de pagina kreeg een laagje gesso om de tekst weg te werken, behalve het woordje ‘wij’.

Een stukje verderop in het boek staat nog een boom.

 

 

Ceci n’est pas un arbre

Toen ik eerder een schilderijlijstje goud verfde, smeerde ik de goudverf die overbleef uit op deze pagina. Dat doe ik wel vaker met restjes verf. Later zie ik dan wel weer wat ik met die verfvegen kan doen.

In dit geval zag ik 4 keer het woordje ‘boom’. Waar die woorden een beetje verstopt onder de goudverf zaten, trok ik ze over met een dunne zwarte fineliner. Uit een andere boekpagina knipte ik een boom en die lijmde ik op het goud.

Ik moest denken aan het schilderij ‘Ceci n’est pas une pipe’ van Magritte. Officieel heet het trouwens ‘La Trahison des Images’ wat betekent: het verraad van de voorstelling. Want het schilderij ís geen pijp, maar een afbeelding van een pijp.

En ja, wat is dan een afbeelding van een boom die je hebt gemaakt van papier? Het is geen boom en tegelijkertijd wel. Of liever gezegd: het was een boom. Vandaar mijn bijschrift.

Ceci n’est pas un arbre (c’était un arbre…)

 

 

De boom van ‘Denk je dat je mij kunt helpen?’

De boom op de kaft van ons boek ‘Denk je dat je mij kunt helpen?’ is ook van mijn hand. Op de kaft zelf is hij niet geboekseld, maar mijn eigen favoriete versie van deze linosnede is de afdruk ervan op een boekpagina over psychologie, met dank aan een oude encyclopedie.

Als je hier meer over wil lezen, ga dan naar de site van het boek.

 

Je kunt het boek rechtstreeks bij de auteur bestellen: https://boekselen.nl/product/denkjedatjemijkunthelpen-bestelbijdeauteur

Als je in therapie bent, helpt het om een dagboek bij te houden. Door te schrijven orden je je gedachten. Je staat ook extra stil bij de gebeurtenissen en de kwesties die besproken zijn en je gevoelens daarbij, wat helpt bij het verwerken. En soms kun je tijdens het schrijven opeens toch wat dingen plaatsen die je tijdens het gesprek met je therapeut nog niet begreep.

Ik heb zelf veel geschreven in de periode dat ik in psychotherapie was. Ik combineerde dagboekschrijven met art journalen en boekselen. Het laatste therapeutische gesprek vond jaren geleden plaats, maar de therapie is nooit afgelopen. Vaak genoeg gebeuren er dingen die me terug doen denken aan die tijd en aan wat we bespraken. Vertrouwde valkuilen willen nog steeds opduiken en sommige kwartjes vallen alsnog.

Op dit moment werk ik aan een boek over psychotherapie, samen met ‘mijn’ psycholoog, en ben ik als het ware voor hetzelfde geld opnieuw in therapie. Voor de derde keer dus. En nog steeds ontdek ik nieuwe verbanden.

Heftige reactie

Zo vroeg mijn therapeut Adriaan een keer wat ik van knotwilgen vond. Die vraag kwam tamelijk onverwacht, want het woord ‘knotwilg’ was niet gevallen in onze gesprekken. Adriaan bedoelde de vraag, denk ik, als inleiding op een vergelijking die hij wilde maken. Maar die vraag over knotwilgen veroorzaakte destijds een sterke reactie. Van binnen dan; want ik denk niet dat ik er iets van heb laten merken tijdens therapie. Ik werd een soort van boos op Adriaan, omdat hij me door die vraag dwong om aan knotwilgen te denken. En daar had ik kennelijk geen zin in.

Maar waarom?

Ik heb me toen niet afgevraagd of daar misschien een reden voor was, voor die heftige reactie van mij. Ook niet toen ik die therapiesessie uiteindelijk verwerkte tot een hoofdstuk voor ons boek. Ik signaleerde alleen zelfkritiek op mijn ‘overdreven’ reactie.

Gisteren las ik het verslag opnieuw door, omdat het manuscript naar de redacteur verzonden moest worden. En toen dacht ik opeens: wat gek dat ik zo heftig reageerde op die knotwilgen. Ik bedoel, Adriaan zal heus wel vaker stenen hebben opgetild waar niks onder bleek te liggen, en daar maakte ik me dan totaal niet druk om. Maar om knotwilgen dus wel.

Vandaag (5 februari 2022) maakten Martin en ik een fietstocht. Martin stelde voor om door de Ruige Weide te fietsen, en ik stemde daarmee in. Maar zodra we er waren, dacht ik: ‘Daar heb je die kutknotwilgen weer’. Die gedachte verraste me. Maar ik kon hem wel meteen plaatsen. Letterlijk. Want op deze weg verongelukte een jongen die ik kende, die net als ik iedere dag van Oudewater naar Gouda fietste om naar school te gaan. Een bijzondere, vrolijke jongen. Ik kende hem van scouting. Hij raakte bekneld tussen een tractor en een knotwilg…

Ja, en dan deze tekst in mijn boekselboek.

Het kind sterft
Het leven staat stil

Boeksel op pagina VIII (inleiding) van Verspreide Opstellen van Jan Ligthart, 1916.

PS: Je kunt het boek ‘Denk je dat je mij kunt helpen?’ rechtstreeks bestellen bij de auteur.

Als je er meer over wil weten, ga dan naar de site van het boek.

Afgelopen week verbleef ik in mijn uppie een week in een heerlijk huisje op Vlieland. Omdat ik af en toe zo’n behoefte heb aan alleen zijn. En omdat ik een poosje ongestoord wilde werken aan mijn nieuwe boek. Of liever gezegd: aan ons nieuwe boek, want ik schrijf het samen met psycholoog (‘mijn’ psycholoog) Adriaan van ‘t Spijker. Het wordt een boek over hoe het is om in psychotherapie te zijn.

Waarschijnlijk had je al in de gaten dat boekselen en journalen niet alleen leuke, creatieve hobby’s zijn, maar dat ze voor mij ook belangrijke middelen zijn voor zelfreflectie, persoonlijke ontwikkeling, en om tot rust te komen. Het gaat beter met me wanneer ik regelmatig de tijd neem om in mijn creatieve dagboek te werken, te schrijven, te tekenen en te boekselen.

Reconstructie van het proces van psychotherapie

Mijn boekselboeken en journals speelden dan ook een grote rol in de periode dat ik in psychotherapie was, een paar jaar geleden. En hoewel ik dat werk puur voor mijzelf maakte, kon ik er na afloop gemakkelijk het therapeutische proces mee reconstrueren, voor een boek. Toen Adriaan daar lucht van kreeg, vertelde hij me dat hij dat boek graag samen met mij wilde schrijven. Dat zei hij nadat hij net mijn eerste boek had gelezen, dus dat vond ik wel een compliment!

Zo’n plan is snel gemaakt, maar de uitvoering vraagt wat meer tijd. In oktober 2019 ontstond het idee, net na de presentatie van ‘Uitgelezen’. In december 2019 hadden we onze eerste werkafspraak. Daarna begon ik met het schrijven van mijn kant van het verhaal, waar ik gedurende enkele weken bijna continu aan werkte. Ze noemen dat flow, maar het had meer weg van een stortvloed. Ik zat er helemaal in en kon en wilde er niet uit tot het ‘af’ was.

Daarna schreef Adriaan gedurende een jaar aan zijn kant van het verhaal. Ik redigeerde zijn teksten en probeerde de grote lijn in de gaten te houden. Inmiddels is het februari 2021 en nam ik enkele dagen de tijd om het boek opnieuw grondig door te nemen. Het ligt nu weer bij Adriaan, zodat hij het in één keer kan lezen. Ik hoop dat het manuscript voldoende is uitgewerkt om uitgeverijen te gaan benaderen.

Waarom een uitgever, en welke?

Toen ik aan mijn eerste boek werkte, over boekselen, werkte ik aanvankelijk samen met een uitgeverij van creatieve boeken. Maar die dwong me in een richting die me toch niet goed paste. Vanuit hen gezien was het logisch, omdat ze een boek wilden maken dat een groot publiek kon plezieren. Maar ik wilde liever wat meer diepgang, ook al betekent dat een kleiner bereik. Uiteindelijk koos ik ervoor om het boek zelf uit te geven. Ik moest dus ook zelf beslissen over dingen als de vormgeving, de marketing en de keuze van de verkoopkanalen. En alle kosten dragen. Niet de meest gemakkelijke weg, maar wel een zeer leuke en leerzame.

Maar voor dit nieuwe boek willen we wel graag met een uitgeverij in zee. En dan het liefst een uitgeverij die actief is op het gebied van psychologie en non-fictie. Ik denk dat we dan heel goed ons publiek kunnen bereiken, dat bestaat uit mensen die interesse hebben in psychotherapie omdat ze overwegen om in therapie te gaan, omdat ze in therapie zijn of zijn geweest, of omdat ze in opleiding zijn of werken als therapeut.

Wat is er zo leuk aan een boek over psychotherapie?

Het boek is interessant om te lezen omdat je als lezer nieuwsgierig bent hoe het verder gaat, en vanwege de kennis over psychologie en therapeutische gesprekken die erin zit. Daar heb je zelf misschien ook wat aan. Je krijgt een inkijkje in wat er gebeurt tijdens therapie, zowel in als buiten de gesprekken. Je leest over de problemen die ik in mijn leven tegen kwam en hoe ik leerde om daar beter mee om te gaan. Of nou ja, eigenlijk leerde ik vooral om mezelf wat vriendelijker tegemoet te treden. Herkenbaar? En je leest over de momenten waarop het even niet zo goed liep tussen de therapeut en mij, want ja, ook dat hoort erbij. Achteraf zeg je dat je van die momenten het meeste hebt geleerd. Wat ook zo is.

Dus… op naar een lijstje van favoriete uitgevers!

Tussen welke boeken past dat van ons? Voor mijn onbescheiden neus staan op dit moment boeken als ‘In therapie’ door Ginny Elkin en Irvin D. Yalom, ‘Misschien moet je eens met iemand praten?’ door Lori Gottlieb, ‘De kracht van kwetsbaarheid’ door Brené Brown en PAAZ door Myrthe van der Meer. Duimen jullie voor ons?

 

PS: Je kunt het boek ‘Denk je dat je mij kunt helpen?‘ nu rechtstreeks bestellen bij de auteur. Het wordt verzonden vanaf eind september 2022.

Volg ons ook op Instagram: https://www.instagram.com/denkjedatjemijkunthelpen/ 

en op Facebook: https://www.facebook.com/denkjedatjemijkunthelpen

 

Meer boeken van Loes Vork

Bekijk het boek ‘Uitgelezen’ over de creatieve techniek boekselen 

Bekijk het miniboekje Hart, 9 DIY’s van boekselen

Bekijk het miniboekje Kerst, 12 DIY’s van boekselen